Xây dựng đội ngũ chiến thắng – Chìa khóa để thành công

Tóm tắt
Trong bối cảnh thị trường không ngừng thay đổi, nơi cạnh tranh khốc liệt và tốc độ chuyển đổi ngày càng nhanh, một đội ngũ mạnh mẽ không chỉ là yếu tố giúp tổ chức tồn tại, mà còn là bệ phóng đưa doanh nghiệp vươn xa. Tuy nhiên, để xây dựng một đội ngũ chiến thắng, không thể chỉ dựa vào năng lực cá nhân mà cần có sự gắn kết, động lực và tinh thần làm việc nhóm chặt chẽ. Một tập thể chỉ thực sự mạnh khi các thành viên không chỉ phát triển bản thân, mà còn phối hợp nhịp nhàng, cùng nhau hướng tới mục tiêu chung.
Như Andrew Carnegie từng nói:
“Teamwork is the ability to work together toward a common vision. The ability to direct individual accomplishments toward organizational objectives. It is the fuel that allows common people to attain uncommon results”
(Làm việc nhóm là khả năng cùng hướng đến một tầm nhìn chung, kết hợp thành tựu cá nhân để đạt được mục tiêu tổ chức. Đó chính là nhiên liệu giúp những người bình thường tạo ra những kết quả phi thường) [1].
Bài viết này sẽ phân tích các nguyên tắc cốt lõi giúp xây dựng một đội ngũ chiến thắng, từ việc hiểu rõ từng cá nhân, tạo động lực, đến xây dựng văn hóa làm việc lành mạnh, qua đó giúp tổ chức phát triển bền vững và đạt hiệu suất tối ưu.
I. Giới thiệu
Trong kỷ nguyên số hóa, nơi trí tuệ nhân tạo, tự động hóa và mô hình làm việc linh hoạt đang dần thay đổi cách vận hành của doanh nghiệp, sức mạnh đội ngũ không còn chỉ được đánh giá dựa trên khả năng cá nhân, mà phụ thuộc vào mức độ gắn kết và tinh thần hợp tác giữa các thành viên.
Một tổ chức có thể sở hữu nguồn tài chính dồi dào, công nghệ tiên tiến, nhưng nếu thiếu một đội ngũ gắn kết, thì rất khó để duy trì sự sáng tạo, hiệu suất cao và lợi thế cạnh tranh dài hạn. Con người vẫn là tài sản quan trọng nhất, và sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cá nhân là yếu tố cốt lõi quyết định sự thành công.
Như Henry Ford đã từng nói:
“Coming together is a beginning. Keeping together is progress. Working together is success.”
(Tụ họp là sự khởi đầu. Gắn kết là sự tiến bộ. Cùng nhau làm việc chính là thành công) [2].
Vậy, làm thế nào để xây dựng một đội nhóm mạnh mẽ, nơi mỗi cá nhân đều có cơ hội phát triển, đồng thời đóng góp vào thành công chung của tổ chức?
Bài viết này sẽ đi sâu vào các chiến lược quan trọng, giúp doanh nghiệp quản lý đội ngũ tốt hơn, đồng thời khai phá tối đa tiềm năng của từng cá nhân, qua đó tạo ra sự khác biệt bền vững trong môi trường làm việc hiện đại.
II. Nội dung
1. Mô hình đầu tư năng lượng – Biết người, dùng đúng
Một trong những yếu tố quyết định sự thành công của một đội nhóm là hiểu rõ từng cá nhân và tận dụng tối đa thế mạnh của họ. Một tổ chức có thể sở hữu tài nguyên dồi dào, chiến lược xuất sắc, nhưng nếu không có một đội ngũ phù hợp, tất cả đều trở nên vô nghĩa.
Như Jim Collins đã từng nói:
“Great vision without great people is irrelevant.”
(Tầm nhìn vĩ đại mà thiếu những con người xuất sắc thì cũng vô nghĩa) [3].
Phân loại thành viên trong đội nhóm
Trong một đội nhóm, mỗi cá nhân đều có động lực, thái độ làm việc và mức độ đóng góp khác nhau. Để tối ưu hóa hiệu suất, lãnh đạo cần nhận diện bốn nhóm thành viên điển hình:
- Winners (Người chiến thắng) – Đây là những cá nhân chủ động, đầy năng lượng, luôn hướng đến kết quả cao nhất. Họ không chỉ hoàn thành công việc xuất sắc mà còn truyền động lực cho cả đội. Những cá nhân này cần được trao quyền, thử thách, và đặt vào các vị trí quan trọng để dẫn dắt nhóm tiến xa.
- Spectators (Người quan sát) – Họ có năng lực, nhưng chưa tích cực tham gia. Những người này cần được thúc đẩy, truyền cảm hứng để phát huy tối đa khả năng của mình.
- Passengers (Người thụ động) – Đây là nhóm ít chủ động, chỉ hoàn thành nhiệm vụ được giao mà không đóng góp thêm giá trị. Họ cần sự hướng dẫn, kèm cặp, và đào tạo để phát triển tư duy trách nhiệm và sáng tạo hơn.
- Cynics (Người hoài nghi) – Những người này có xu hướng đặt câu hỏi, phản biện, đôi khi mang lại cảm giác tiêu cực. Tuy nhiên, nếu được dẫn dắt đúng cách, họ có thể trở thành những chuyên gia đánh giá rủi ro xuất sắc, giúp tổ chức nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau.
Như Steve Jobs từng nói:
“Great things in business are never done by one person. They’re done by a team of people.”
(Những điều vĩ đại trong kinh doanh không bao giờ được tạo ra bởi một cá nhân, mà bởi một đội ngũ) [4].
Chiến lược lựa chọn nhân sự hiệu quả
Một đội ngũ mạnh mẽ không chỉ được tạo nên từ những cá nhân tài năng, mà còn bởi sự kết hợp hài hòa giữa nhiều phong cách làm việc khác nhau. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần:
Tuyển chọn những cá nhân có tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề – Họ là những người có thể thích nghi nhanh chóng, đề xuất giải pháp hiệu quả, và tạo ra giá trị thực sự.
Ưu tiên những người có tư duy linh hoạt, biết lắng nghe và học hỏi – Một đội nhóm hiệu quả không chỉ bao gồm những người xuất sắc nhất, mà cần có những cá nhân biết hợp tác, học hỏi lẫn nhau và cùng phát triển.
Đảm bảo sự cân bằng giữa các phong cách làm việc – Một đội ngũ tốt không chỉ có những người lãnh đạo, mà cần cả người thực thi, người sáng tạo, người phản biện, giúp tạo ra một hệ thống vận hành chặt chẽ.
Ví dụ thực tiễn:
Tại Google, đội ngũ làm việc không chỉ bao gồm các kỹ sư công nghệ hàng đầu, mà còn có những nhà tư duy sáng tạo, chuyên gia phân tích, và người phản biện chiến lược. Chính sự đa dạng về kỹ năng đã giúp Google duy trì sự đổi mới liên tục và dẫn đầu trong ngành công nghệ.
Kết luận: Để có một đội ngũ chiến thắng, chọn đúng người mới chỉ là bước đầu tiên. Quan trọng hơn, bạn cần biết cách sử dụng đúng người, đặt họ vào môi trường phù hợp, giúp họ phát huy tối đa năng lực và đóng góp vào thành công chung.
2. Tạo động lực – Giúp đội ngũ vượt mục tiêu
Trong bất kỳ tổ chức nào, động lực chính là chìa khóa để đội nhóm bứt phá giới hạn, nâng cao hiệu suất và hoàn thành các mục tiêu quan trọng. Một nhà lãnh đạo xuất sắc không chỉ quản lý công việc, mà còn cần biết truyền cảm hứng, tạo ra môi trường làm việc tích cực và thúc đẩy nhân viên phát huy toàn bộ tiềm năng của họ.
Như Simon Sinek từng nói:
“When people are financially invested, they want a return. When people are emotionally invested, they want to contribute.”
(Khi con người đầu tư tài chính, họ muốn lợi nhuận. Khi họ đầu tư bằng cảm xúc, họ muốn cống hiến) [3].
Chiến lược tạo động lực hiệu quả
Xây dựng lộ trình nghề nghiệp rõ ràng – Nhân viên cần nhìn thấy con đường phát triển dài hạn để duy trì sự gắn bó và động lực làm việc. Khi họ hiểu được hướng đi trong tương lai, họ sẽ có động lực lớn hơn để nỗ lực.
Ví dụ thực tiễn:
Google áp dụng chính sách Career Development Plans, giúp nhân viên xác định mục tiêu nghề nghiệp cá nhân, đồng thời tạo điều kiện cho họ tham gia các dự án thử thách để phát triển kỹ năng.
Trao quyền tự chủ – Hãy tin tưởng và để nhân viên tự quyết định các vấn đề trong phạm vi công việc của họ. Khi có quyền tự chủ, họ sẽ cảm thấy có trách nhiệm hơn và cam kết mạnh mẽ với kết quả công việc.
Như Richard Branson đã nói:
“Train people well enough so they can leave. Treat them well enough so they don’t want to.”
(Đào tạo nhân viên đủ giỏi để họ có thể rời đi, nhưng đối xử tốt đến mức họ không muốn rời đi) [4].
Ví dụ thực tiễn:
Netflix không yêu cầu nhân viên báo cáo số ngày nghỉ phép, thay vào đó, họ trao quyền tự quản lý thời gian làm việc. Điều này giúp nhân viên có động lực làm việc cao hơn mà vẫn duy trì hiệu suất tối ưu.
Ghi nhận thành công – Không đánh giá thấp sức mạnh của những lời khen chân thành. Một phần thưởng nhỏ, một lời cảm ơn công khai, hay đơn giản chỉ là sự công nhận từ lãnh đạo cũng có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
Ví dụ thực tiễn:
Adobe áp dụng chương trình “Check-in conversations”, thay thế đánh giá hiệu suất truyền thống bằng các cuộc trò chuyện thường xuyên giữa nhân viên và quản lý để ghi nhận sự tiến bộ. Điều này làm tăng động lực và cải thiện mối quan hệ trong tổ chức.
Tạo văn hóa minh bạch – Giải thích rõ ràng tầm quan trọng của từng nhiệm vụ để nhân viên hiểu được vai trò của họ trong bức tranh lớn. Khi họ cảm thấy mình đóng góp trực tiếp vào sự thành công của công ty, họ sẽ có động lực làm việc cao hơn.
Như Elon Musk đã nói:
“People work better when they know what the goal is and why. It is important that people look forward to coming to work in the morning and enjoy working.”
(Người ta làm việc tốt hơn khi họ biết mục tiêu là gì và lý do tại sao. Quan trọng là họ mong chờ đến nơi làm việc mỗi ngày và cảm thấy hứng thú với công việc) [5].
Tập trung vào từng cá nhân – Không ai giống ai, do đó, hãy đảm bảo mỗi thành viên có đủ công cụ, sự hỗ trợ và điều kiện cần thiết để phát huy tối đa khả năng của họ.
Ví dụ thực tiễn:
Amazon đầu tư vào chương trình “Career Choice”, hỗ trợ nhân viên chi phí học tập để họ có thể tiếp tục phát triển, ngay cả khi công việc hiện tại không liên quan đến ngành học của họ. Điều này giúp nhân viên cảm thấy được trân trọng, từ đó gắn bó lâu dài hơn.
Kết luận: Một đội ngũ mạnh mẽ không thể tồn tại nếu thiếu động lực. Một nhà lãnh đạo xuất sắc không chỉ giao nhiệm vụ, mà còn phải truyền cảm hứng, tạo niềm tin và giúp nhân viên nhìn thấy giá trị công việc mà họ đang làm.
3. Chăm sóc sức khỏe – Xây dựng văn hóa lành mạnh
Một đội ngũ mạnh mẽ không thể chỉ dựa vào chuyên môn hay động lực làm việc, mà còn cần sự cân bằng giữa thể chất và tinh thần. Khi nhân viên cảm thấy hạnh phúc và khỏe mạnh, họ không chỉ làm việc hiệu quả hơn mà còn đóng góp tích cực vào văn hóa tổ chức.
Như Richard Branson từng nói:
“Take care of your employees, and they will take care of your business.”
(Hãy chăm sóc nhân viên của bạn, và họ sẽ chăm sóc doanh nghiệp của bạn) [4].
Giải pháp chăm sóc sức khỏe đội nhóm
1. Tạo thói quen vận động – Nâng cao sức khỏe thể chất
Khuyến khích nhân viên rèn luyện thể chất thường xuyên giúp giảm căng thẳng, tăng cường năng lượng và nâng cao sự tập trung trong công việc.
Cách thực hiện:
- Tổ chức các thử thách sức khỏe như yoga, đi bộ, chạy bộ hoặc thi đấu thể thao nội bộ để tạo tinh thần đồng đội.
- Hỗ trợ chi phí tập gym hoặc các khóa tập luyện trực tuyến để nhân viên dễ dàng tiếp cận hoạt động thể chất.
- Thiết kế không gian làm việc thân thiện với sức khỏe, như khu vực thư giãn, ghế công thái học giúp giảm căng thẳng khi làm việc lâu.
Ví dụ thực tiễn:
Google áp dụng chương trình “Google Wellness”, cung cấp các lớp thể dục miễn phí ngay trong khuôn viên làm việc, giúp nhân viên có động lực rèn luyện sức khỏe mỗi ngày.
2. Chế độ dinh dưỡng hợp lý – Cung cấp năng lượng tích cực
Chế độ ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm việc và tinh thần của nhân viên. Một công ty quan tâm đến dinh dưỡng sẽ giúp đội ngũ luôn tràn đầy năng lượng.
Cách thực hiện:
- Cung cấp đồ ăn lành mạnh như trái cây, hạt dinh dưỡng, nước ép thay vì đồ ăn nhanh chứa nhiều đường và dầu mỡ.
- Tổ chức các buổi workshop dinh dưỡng để giúp nhân viên hiểu về chế độ ăn cân bằng.
Ví dụ thực tiễn:
Facebook có các quầy thực phẩm miễn phí, cung cấp bữa ăn lành mạnh cho nhân viên để đảm bảo họ có đủ năng lượng làm việc suốt ngày dài.
3. Ngày gắn kết đội nhóm – Tạo sự kết nối và tinh thần đồng đội
Những hoạt động ngoài công việc giúp nhân viên thư giãn, giảm căng thẳng và tăng sự gắn kết giữa các thành viên.
Cách thực hiện:
- Tổ chức các buổi team-building, dã ngoại, cắm trại để nhân viên có cơ hội làm quen và xây dựng quan hệ tốt hơn.
- Workshop phát triển bản thân, giúp nhân viên nâng cao tư duy tích cực và quản lý cảm xúc.
Ví dụ thực tiễn:
Adobe tổ chức sự kiện “Mindfulness Week”, nơi nhân viên tham gia các hoạt động thư giãn như thiền, hội thảo tâm lý để cải thiện tinh thần và duy trì năng lượng tích cực.
4. Họp khi đi bộ – Giải tỏa căng thẳng, kích thích sáng tạo
Thay vì họp trong phòng kín, các buổi họp khi đi bộ có thể giúp nhân viên cải thiện sức khỏe, giảm áp lực và gia tăng sự sáng tạo.
Như Steve Jobs từng nói:
“Some of the best ideas come from walking meetings.”
(Những ý tưởng tuyệt vời nhất đến từ những buổi họp khi đi bộ) [5].
Cách thực hiện:
- Thay đổi không gian họp bằng việc đi bộ quanh công ty hoặc công viên gần đó.
- Tận dụng cuộc họp ngoài trời để khuyến khích suy nghĩ sáng tạo và mở rộng tư duy.
Ví dụ thực tiễn:
Apple và LinkedIn thường xuyên tổ chức “Walking Meetings”, giúp lãnh đạo và nhân viên thảo luận hiệu quả hơn trong môi trường thoải mái, tránh căng thẳng từ văn phòng.
5. Ghi nhận thành tích – Tạo động lực dài hạn
Sự công nhận không chỉ đến từ kết quả công việc, mà còn nên được ghi nhận dựa trên tinh thần làm việc và nỗ lực cá nhân. Khi nhân viên cảm thấy công sức của mình được trân trọng, họ sẽ có động lực cống hiến lâu dài hơn.
Cách thực hiện:
- Tổ chức giải thưởng nội bộ cho nhân viên có thành tích tốt hoặc đóng góp tích cực cho văn hóa doanh nghiệp.
- Khuyến khích nhân viên đề cử lẫn nhau, tạo ra một môi trường làm việc tràn đầy động lực và sự trân trọng.
Ví dụ thực tiễn:
Zappos có chương trình “WOW Award”, nơi nhân viên có thể đề cử đồng nghiệp xuất sắc để công nhận và trao thưởng. Điều này giúp tăng tinh thần đồng đội và cải thiện sự gắn kết trong công ty.
III. Kết luận
Xây dựng một đội ngũ chiến thắng không đơn thuần chỉ là tuyển chọn những cá nhân xuất sắc, mà còn là tạo ra một môi trường làm việc lý tưởng, nơi mọi thành viên cảm thấy được trân trọng, phát triển và có sự cân bằng trong công việc cũng như cuộc sống.
Một công ty quan tâm đến sức khỏe thể chất và tinh thần của đội ngũ sẽ không chỉ nâng cao hiệu suất làm việc, mà còn giúp nhân viên sáng tạo hơn, chủ động hơn và gắn bó lâu dài hơn. Khi đội nhóm có động lực, có sự kết nối và được trao quyền, họ sẽ cống hiến hết mình, đưa tổ chức tiến xa hơn trong một thị trường đầy cạnh tranh.
Như Arianna Huffington, nhà sáng lập The Huffington Post, từng nói:
“We think, mistakenly, that success is the result of the amount of time we put in at work, instead of the quality of time we put in.”
(Chúng ta thường nghĩ sai lầm rằng thành công đến từ số giờ làm việc, thay vì chất lượng thời gian mà chúng ta đầu tư vào công việc) [6].
Một nhà lãnh đạo xuất sắc không chỉ là người quản lý tốt công việc, mà còn là người truyền cảm hứng, tạo động lực và xây dựng văn hóa làm việc tích cực. Khi lãnh đạo biết cách định hướng, trao quyền và khuyến khích tinh thần đồng đội, họ sẽ tạo ra một đội ngũ mạnh mẽ, sẵn sàng đương đầu với mọi thách thức và đưa tổ chức bứt phá ngoạn mục.
Như John C. Maxwell từng nói:
“A leader is one who knows the way, goes the way, and shows the way.”
(Nhà lãnh đạo là người biết đường, đi trên con đường đó và dẫn dắt người khác) [5].
Hãy bắt đầu hành trình xây dựng đội ngũ chiến thắng ngay hôm nay.
Đó không chỉ là chìa khóa dẫn đến thành công trong công việc, mà còn là nền tảng giúp bạn tạo ra những giá trị bền vững, đưa tổ chức của mình vươn xa trong tương lai.
IV. Tài liệu tham khảo
[1] A. Carnegie, Teamwork and Success, Available: https://www.andrewcarnegie.com. Accessed: Jan. 26, 2025.
[2] H. Ford, Working Together for Success, Available: https://www.henryford.com. Accessed: Jan. 26, 2025.
[3] S. Sinek, The Power of Motivation, Available: https://www.simonsinek.com. Accessed: Jan. 26, 2025.
[4] R. Branson, Employee Happiness and Business Growth, Available: https://www.virgin.com. Accessed: Jan. 26, 2025.
[5] J. C. Maxwell, Leadership and Influence, Available: https://www.johnmaxwell.com. Accessed: Jan. 26, 2025.
[6] A. Huffington, Rethinking Success, Available: https://www.thriveglobal.com. Accessed: Jan. 26, 2025.
Nguồn: SmartSkills – Người viết: Đặng Thanh Tùng