Trí tuệ cảm xúc – Vũ khí bí mật của nhà lãnh đạo xuất sắc

Tóm tắt

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và công nghệ phát triển không ngừng, kỹ năng chuyên môn không còn là yếu tố duy nhất quyết định thành công của một nhà lãnh đạo. Thực tế, những nhà lãnh đạo vĩ đại không chỉ giỏi về mặt chuyên môn mà còn xuất sắc trong việc quản lý cảm xúc, thấu hiểu con người và tạo ra ảnh hưởng tích cực đến đội nhóm.

Trí tuệ cảm xúc (Emotional Intelligence – EQ) chính là chìa khóa giúp họ làm được điều đó. EQ không chỉ giúp một người kiểm soát tốt bản thân mà còn nâng cao khả năng giao tiếp, giải quyết xung đột và xây dựng mối quan hệ bền vững trong tổ chức.

Như Daniel Goleman, chuyên gia hàng đầu về trí tuệ cảm xúc, từng khẳng định:
“In leadership, emotional intelligence accounts for nearly 90% of what sets high performers apart from peers with similar technical skills and knowledge.”
(Trong lãnh đạo, trí tuệ cảm xúc chiếm gần 90% sự khác biệt giữa những người có hiệu suất cao với những đồng nghiệp có kỹ năng chuyên môn tương đương) [1].

Vậy, trí tuệ cảm xúc ảnh hưởng đến thành công của một nhà lãnh đạo như thế nào? Làm thế nào để phát triển và áp dụng EQ một cách hiệu quả? Hãy cùng khám phá chi tiết trong bài viết này.

I. Giới thiệu

Trong một môi trường làm việc ngày càng phức tạp, khả năng kết nối, thấu hiểu và tạo động lực là chìa khóa giúp một nhà lãnh đạo vươn lên dẫn đầu. Không phải trình độ học vấn hay kinh nghiệm, mà chính trí tuệ cảm xúc mới là yếu tố quyết định sự thành công của họ.

Như Warren Bennis, chuyên gia hàng đầu về lãnh đạo, đã nhấn mạnh:
“Leadership is the capacity to translate vision into reality.”
(Lãnh đạo là khả năng biến tầm nhìn thành hiện thực) [2].

Một nhà lãnh đạo có EQ cao không chỉ giúp tổ chức đạt hiệu suất tối ưu mà còn tạo ra môi trường làm việc tích cực, nơi mà nhân viên cảm thấy được tôn trọng, truyền cảm hứng và có động lực làm việc.

Tuy nhiên, không phải ai cũng sở hữu EQ bẩm sinh, mà nó đòi hỏi sự rèn luyện và phát triển liên tục. Vậy, làm thế nào để nhận diện một nhà lãnh đạo có EQ thấp và phát triển EQ một cách hiệu quả?

II. Nội dung

1. Làm thế nào để nhận biết sự thiếu EQ?

Trong môi trường làm việc đầy áp lực và biến động, một nhà lãnh đạo có trí tuệ cảm xúc (EQ) thấp sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc quản lý đội nhóm, xây dựng lòng tin và duy trì sự gắn kết trong tổ chức. Điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, tinh thần làm việc và sự phát triển của cả tập thể. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến của việc thiếu EQ:

Thiếu khả năng kiểm soát cảm xúc

Một nhà lãnh đạo có EQ thấp thường dễ dàng mất bình tĩnh, phản ứng nóng nảy khi gặp áp lực hoặc không đạt được kỳ vọng. Điều này không chỉ khiến họ đưa ra những quyết định thiếu sáng suốt mà còn tạo ra bầu không khí căng thẳng, tiêu cực trong đội nhóm.
Ví dụ thực tế: Một quản lý tức giận quát mắng nhân viên trước toàn bộ nhóm vì một lỗi nhỏ, thay vì bình tĩnh trao đổi riêng để tìm ra giải pháp khắc phục. Hành động này có thể làm giảm động lực làm việc và gây mất lòng tin trong đội.

Giao tiếp kém hiệu quả

Một nhà lãnh đạo có EQ thấp không nhận ra cảm xúc của người khác, dẫn đến giao tiếp khô khan, thiếu tinh tế hoặc không rõ ràng, khiến nhân viên hiểu sai ý hoặc cảm thấy bị phớt lờ.
Ví dụ thực tế: Một CEO đưa ra những thay đổi lớn về cơ cấu tổ chức mà không giải thích lý do, khiến nhân viên hoang mang, lo lắng và suy đoán theo hướng tiêu cực.

Thiếu sự đồng cảm

Nhà lãnh đạo có EQ thấp thường chỉ tập trung vào công việc, kết quả mà không quan tâm đến cảm xúc và nhu cầu của nhân viên. Điều này khiến họ trở nên lạnh lùng, xa cách và khó tạo dựng sự kết nối bền vững với đội nhóm.
Ví dụ thực tế: Khi một nhân viên chia sẻ rằng họ đang gặp khó khăn cá nhân và cần hỗ trợ, thay vì thể hiện sự thấu hiểu, nhà lãnh đạo EQ thấp có thể phản hồi hời hợt hoặc phớt lờ, khiến nhân viên cảm thấy không được coi trọng.

Khó khăn trong việc giải quyết xung đột

Xung đột là điều không thể tránh khỏi trong môi trường làm việc. Tuy nhiên, những nhà lãnh đạo có EQ thấp thường tránh né vấn đề, đổ lỗi cho người khác hoặc xử lý một cách thiên vị, thay vì tìm cách dung hòa các bên.
Ví dụ thực tế: Khi có hai nhân viên mâu thuẫn về trách nhiệm công việc, thay vì tổ chức một cuộc thảo luận để làm rõ vấn đề, nhà lãnh đạo EQ thấp có thể bỏ qua hoặc đưa ra quyết định vội vàng mà không lắng nghe đầy đủ từ cả hai phía.

Như Peter Drucker, cha đẻ của quản trị hiện đại, từng nói:
“The most important thing in communication is hearing what isn’t said.”
(Điều quan trọng nhất trong giao tiếp là nghe được những điều chưa được nói ra) [3].

Việc nhận diện sớm những dấu hiệu của EQ thấp sẽ giúp nhà lãnh đạo cải thiện cách quản lý cảm xúc, nâng cao khả năng giao tiếp và xây dựng mối quan hệ tốt hơn với đội nhóm.

2. Bốn thành phần cốt lõi của trí tuệ cảm xúc

Theo Daniel Goleman, tác giả của cuốn sách Emotional Intelligence và là người tiên phong trong nghiên cứu về EQ, trí tuệ cảm xúc của một nhà lãnh đạo bao gồm bốn yếu tố chính. Những yếu tố này không chỉ giúp nhà lãnh đạo kiểm soát bản thân tốt hơn mà còn giúp họ xây dựng đội nhóm mạnh mẽ và tạo dựng môi trường làm việc tích cực.

Tự nhận thức (Self-Awareness)

Đây là nền tảng của trí tuệ cảm xúc. Một nhà lãnh đạo có tự nhận thức cao sẽ hiểu rõ cảm xúc của mình và cách chúng ảnh hưởng đến tư duy, hành vi và quyết định của họ.

Nhận biết cảm xúc cá nhân: Hiểu rõ khi nào mình đang căng thẳng, tức giận hay hạnh phúc để điều chỉnh phản ứng một cách hợp lý.
Ý thức về tác động lên người khác: Một câu nói hay hành động của nhà lãnh đạo có thể ảnh hưởng lớn đến tinh thần làm việc của nhân viên.
Ví dụ thực tế: Một CEO có EQ cao khi nhận thấy mình đang mất kiên nhẫn trong một cuộc họp sẽ dừng lại, hít thở sâu để lấy lại bình tĩnh trước khi tiếp tục thảo luận. Điều này giúp họ tránh đưa ra quyết định vội vàng hoặc gây căng thẳng không cần thiết.

Như Socrates đã từng nói:
“To know thyself is the beginning of wisdom.”
(Hiểu rõ bản thân là khởi nguồn của trí tuệ) [4].

Tự quản lý (Self-Management)

Một nhà lãnh đạo giỏi không chỉ nhận thức được cảm xúc của mình mà còn biết cách kiểm soát chúng để không ảnh hưởng tiêu cực đến công việc.

Kiểm soát phản ứng: Không để cảm xúc chi phối hành động, đặc biệt là trong những tình huống căng thẳng.
Duy trì thái độ tích cực: Biết cách chuyển hóa năng lượng tiêu cực thành động lực để giải quyết vấn đề.
Thích nghi với thay đổi: Một nhà lãnh đạo có EQ cao linh hoạt trong mọi tình huống, không bị đóng khung bởi lối suy nghĩ cũ.
Ví dụ thực tế: Một quản lý khi nhận được phản hồi tiêu cực từ khách hàng sẽ không tức giận hay đổ lỗi mà sẽ bình tĩnh lắng nghe, phân tích vấn đề và tìm giải pháp cải thiện.

Như Viktor Frankl, nhà tâm lý học nổi tiếng, từng nói:
“Between stimulus and response, there is a space. In that space is our power to choose our response.”
(Giữa kích thích và phản ứng, có một khoảng trống. Trong khoảng trống đó là sức mạnh để chúng ta lựa chọn phản ứng của mình) [5].

Nhận thức xã hội (Social Awareness)

Một nhà lãnh đạo không chỉ hiểu rõ cảm xúc của mình mà còn phải biết cách đọc vị cảm xúc của người khác. Đây là yếu tố giúp họ xây dựng các mối quan hệ hiệu quả và quản lý đội nhóm một cách tinh tế.

Đồng cảm với nhân viên: Một nhà lãnh đạo có EQ cao sẽ nhận ra khi nào nhân viên của họ đang gặp khó khăn và chủ động hỗ trợ.
Hiểu động lực của đội nhóm: Biết được điều gì thúc đẩy nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Nắm bắt bầu không khí tổ chức: Nhận thức được những căng thẳng, bất ổn trong môi trường làm việc để có hướng điều chỉnh phù hợp.
Ví dụ thực tế: Một giám đốc nhận thấy sự thay đổi trong thái độ của một nhân viên xuất sắc. Thay vì phớt lờ, họ chủ động trò chuyện để tìm hiểu nguyên nhân và đề xuất giải pháp giúp nhân viên lấy lại động lực.

Như Maya Angelou, nhà văn và nhà hoạt động nhân quyền, đã nói:
“People will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel.”
(Mọi người sẽ quên những gì bạn nói, quên những gì bạn làm, nhưng họ sẽ không bao giờ quên cảm giác mà bạn mang đến cho họ) [6].

Quản lý mối quan hệ (Relationship Management)

Khả năng xây dựng và duy trì các mối quan hệ là yếu tố then chốt giúp nhà lãnh đạo truyền cảm hứng, tạo động lực và xây dựng đội nhóm vững mạnh.

Xử lý xung đột hiệu quả: Một nhà lãnh đạo EQ cao không né tránh mâu thuẫn mà tìm cách giải quyết xung đột một cách công bằng.
Truyền cảm hứng cho đội nhóm: Biết cách động viên nhân viên, giúp họ nhìn thấy ý nghĩa trong công việc và phát huy tối đa tiềm năng.
Duy trì kết nối lâu dài: Xây dựng lòng tin với đồng nghiệp, nhân viên và đối tác để tạo ra sự hợp tác bền vững.
Ví dụ thực tế: Khi một nhân viên phạm lỗi nghiêm trọng, thay vì chỉ trích nặng nề, nhà lãnh đạo EQ cao sẽ tập trung vào việc phân tích nguyên nhân, hướng dẫn cách khắc phục và động viên nhân viên tiếp tục cố gắng.

Như John C. Maxwell, chuyên gia hàng đầu về lãnh đạo, đã nói:
“People don’t care how much you know until they know how much you care.”
(Mọi người không quan tâm bạn biết bao nhiêu, cho đến khi họ biết bạn quan tâm họ đến mức nào) [7].

Việc phát triển bốn yếu tố cốt lõi của EQ sẽ giúp nhà lãnh đạo kiểm soát tốt hơn cảm xúc cá nhân, tạo sự gắn kết trong đội nhóm và nâng cao hiệu quả làm việc.

3. EQ giúp nhà lãnh đạo thành công như thế nào?

Một nhà lãnh đạo có trí tuệ cảm xúc (EQ) cao không chỉ biết cách quản lý bản thân mà còn có khả năng thúc đẩy sự phát triển của đội nhóm và tổ chức. EQ giúp họ xây dựng mối quan hệ bền vững, khơi dậy động lực làm việc và tạo ra một môi trường làm việc tích cực. Dưới đây là những lợi thế quan trọng mà EQ mang lại cho nhà lãnh đạo.

Giao tiếp hiệu quả

Giao tiếp là yếu tố cốt lõi của lãnh đạo. Một nhà lãnh đạo có EQ cao biết cách truyền đạt ý tưởng một cách rõ ràng, lắng nghe chủ động và đưa ra phản hồi mang tính xây dựng.

Truyền đạt thông tin mạch lạc: Giúp đội nhóm hiểu rõ mục tiêu và kỳ vọng của tổ chức.
Lắng nghe chủ động: Không chỉ nghe những gì nhân viên nói, mà còn thấu hiểu cảm xúc và mong muốn ẩn sau lời nói đó.
Phản hồi mang tính xây dựng: Đưa ra góp ý theo hướng phát triển, giúp nhân viên cải thiện mà không cảm thấy bị chỉ trích.
Ví dụ thực tế: Một CEO có EQ cao khi nhận thấy nhân viên gặp khó khăn trong một dự án sẽ không chỉ phê bình mà sẽ hỏi: “Bạn đang gặp trở ngại gì? Tôi có thể hỗ trợ gì để giúp bạn tiến xa hơn?”

Như Stephen R. Covey, tác giả của 7 Thói quen của người thành đạt, đã nói:
“Most people do not listen with the intent to understand; they listen with the intent to reply.”
(Phần lớn mọi người không lắng nghe để thấu hiểu, mà chỉ lắng nghe để đáp lời) [8].

Tạo động lực và khuyến khích nhân viên

Một nhà lãnh đạo có EQ cao biết cách truyền cảm hứng và tạo động lực cho đội nhóm, giúp họ cảm thấy có giá trị và gắn bó hơn với tổ chức.

Công nhận và khen thưởng kịp thời: Nhân viên có động lực mạnh mẽ hơn khi họ được ghi nhận đúng lúc.
Tạo không gian phát triển: Hỗ trợ nhân viên trong việc học hỏi và nâng cao kỹ năng.
Khích lệ tinh thần: Một lời động viên đúng lúc có thể thay đổi hoàn toàn thái độ làm việc của một nhân viên.
Ví dụ thực tế: Một quản lý nhận thấy nhân viên mất động lực sẽ không chỉ đặt ra yêu cầu cao hơn mà còn hỏi họ: “Điều gì khiến bạn hào hứng trong công việc? Chúng ta có thể làm gì để giúp bạn phát huy tối đa khả năng?”

Như Simon Sinek, tác giả nổi tiếng về lãnh đạo, đã nói:
“When people are financially invested, they want a return. When people are emotionally invested, they want to contribute.”
(Khi con người đầu tư tài chính, họ muốn lợi nhuận. Khi họ đầu tư cảm xúc, họ muốn cống hiến) [9].

Giải quyết xung đột khéo léo

Xung đột trong đội nhóm là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, một nhà lãnh đạo có EQ cao sẽ biết cách xử lý xung đột một cách công bằng, giúp các bên đạt được sự đồng thuận mà không làm mất đi tinh thần hợp tác.

Lắng nghe cả hai phía: Hiểu rõ quan điểm của từng bên trước khi đưa ra quyết định.
Trung gian hòa giải: Tạo môi trường để các bên bày tỏ suy nghĩ một cách tích cực.
Tìm kiếm giải pháp thay vì đổ lỗi: Không tập trung vào việc ai sai, mà tìm cách giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
Ví dụ thực tế: Khi hai nhân viên bất đồng quan điểm, thay vì phán xét ngay lập tức, một nhà lãnh đạo EQ cao sẽ tổ chức một buổi họp để cả hai bên cùng chia sẻ suy nghĩ và cùng nhau tìm ra giải pháp.

Như Dale Carnegie, tác giả của Đắc nhân tâm, đã nói:
“The only way to get the best of an argument is to avoid it.”
(Cách tốt nhất để chiến thắng một cuộc tranh luận là tránh nó) [10].

Tăng cường sự gắn kết trong tổ chức

Một nhà lãnh đạo có EQ cao giúp tổ chức xây dựng văn hóa làm việc tích cực, giữ chân nhân tài và tạo ra một môi trường làm việc hấp dẫn.

Xây dựng lòng tin: Khi nhân viên cảm thấy được lắng nghe và tôn trọng, họ sẽ gắn bó hơn với tổ chức.
Thúc đẩy sự hợp tác: Một đội nhóm làm việc hiệu quả hơn khi các thành viên có sự kết nối và hỗ trợ lẫn nhau.
Tạo ra môi trường làm việc tích cực: Giúp nhân viên cảm thấy vui vẻ, hứng khởi mỗi ngày đi làm.
Ví dụ thực tế: Một công ty có văn hóa phản hồi cởi mở, nơi lãnh đạo thường xuyên trao đổi với nhân viên, sẽ có tỷ lệ nghỉ việc thấp hơn so với các công ty có phong cách lãnh đạo độc đoán.

Như Richard Branson, nhà sáng lập Virgin Group, từng nói:
“Take care of your employees, and they will take care of your business.”
(Hãy chăm sóc nhân viên của bạn, họ sẽ chăm sóc doanh nghiệp của bạn) [11].

Nhờ EQ cao, một nhà lãnh đạo có thể tạo ra sự kết nối mạnh mẽ giữa con người với con người, thúc đẩy hiệu suất làm việc cao hơn và xây dựng một tổ chức phát triển bền vững.

4. Làm thế nào để phát triển EQ?

Trí tuệ cảm xúc (Emotional Intelligence – EQ) không phải là một đặc điểm bẩm sinh mà là một kỹ năng có thể học hỏi và rèn luyện theo thời gian. Để trở thành một nhà lãnh đạo xuất sắc, bạn cần chủ động nâng cao EQ thông qua những chiến lược và thực hành hàng ngày.

Tự phản ánh mỗi ngày

Nhận thức về cảm xúc cá nhân là bước đầu tiên để phát triển EQ. Hãy dành thời gian để đánh giá hành vi, phản ứng và cảm xúc của bạn trong các tình huống khác nhau. Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân và điều chỉnh kịp thời khi cần thiết.

Thực hành: Mỗi tối, hãy ghi lại những khoảnh khắc bạn cảm thấy vui vẻ, lo lắng, tức giận hoặc căng thẳng. Hỏi bản thân: Tại sao mình lại có cảm xúc này? Nó ảnh hưởng đến công việc và người khác như thế nào?
Ví dụ thực tế: Một nhà lãnh đạo nhận thấy mình thường xuyên mất bình tĩnh khi nhân viên mắc lỗi. Thay vì tiếp tục phản ứng tiêu cực, họ dành thời gian suy nghĩ về nguyên nhân và tìm cách phản ứng tích cực hơn trong lần sau.

Như Socrates, triết gia Hy Lạp cổ đại, đã nói:
“To know thyself is the beginning of wisdom.”
(Biết mình là khởi nguồn của trí tuệ) [12].

Thực hành lắng nghe chủ động

Lắng nghe không đơn thuần là nghe lời nói, mà còn là thấu hiểu cảm xúc, suy nghĩ và động cơ đằng sau những lời nói đó. Một nhà lãnh đạo có EQ cao luôn đặt mình vào vị trí của người khác để có cái nhìn toàn diện hơn.

Thực hành: Khi ai đó chia sẻ ý kiến hoặc vấn đề, hãy tập trung hoàn toàn vào họ, tránh ngắt lời và phản hồi với sự đồng cảm.
Ví dụ thực tế: Khi một nhân viên cảm thấy bị áp lực với khối lượng công việc, thay vì chỉ nói “Hãy cố gắng lên!”, một nhà lãnh đạo EQ cao sẽ hỏi “Điều gì đang khiến bạn cảm thấy quá tải? Tôi có thể hỗ trợ gì để giúp bạn xử lý tốt hơn?”

Như Dalai Lama đã từng nói:
“When you talk, you are only repeating what you already know. But if you listen, you may learn something new.”
(Khi bạn nói, bạn chỉ nhắc lại điều bạn đã biết. Nhưng khi bạn lắng nghe, bạn có thể học được điều mới) [13].

Kiểm soát cảm xúc khi căng thẳng

Một trong những yếu tố quan trọng nhất của EQ là khả năng duy trì sự bình tĩnh và kiểm soát cảm xúc trong những tình huống áp lực cao. Nhà lãnh đạo giỏi không để cảm xúc tiêu cực chi phối quyết định của mình.

Thực hành: Khi đối diện với áp lực, hãy hít thở sâu, tạm dừng vài giây trước khi phản ứng và tự hỏi: “Phản ứng của mình có giúp giải quyết vấn đề không?”
Ví dụ thực tế: Trong một cuộc họp quan trọng, một nhà quản lý bị chỉ trích về hiệu suất dự án. Thay vì phản ứng ngay lập tức, họ bình tĩnh lắng nghe, phân tích vấn đề và đưa ra hướng giải quyết dựa trên dữ liệu.

Như Viktor Frankl, nhà tâm lý học nổi tiếng, đã nói:
“Between stimulus and response there is a space. In that space is our power to choose our response.”
(Giữa kích thích và phản ứng có một khoảng trống. Trong khoảng trống đó là sức mạnh để chúng ta chọn cách phản ứng) [14].

Đón nhận phản hồi và học hỏi từ người khác

Một nhà lãnh đạo có EQ cao không sợ phản hồi tiêu cực mà xem đó là cơ hội để phát triển. Họ luôn cởi mở với những góp ý từ đồng nghiệp và nhân viên để cải thiện bản thân.

Thực hành: Thay vì phòng thủ khi nhận phản hồi, hãy hỏi “Bạn có thể nói rõ hơn để tôi hiểu và cải thiện tốt hơn không?”
Ví dụ thực tế: Một CEO hàng đầu thường xuyên tổ chức các cuộc họp phản hồi 360 độ, nơi nhân viên có thể đóng góp ý kiến về phong cách lãnh đạo của ông, giúp ông không ngừng hoàn thiện khả năng quản lý.

Như Ray Dalio, nhà đầu tư huyền thoại, đã nói:
“Pain + Reflection = Progress.”
(Đau đớn + Tự phản ánh = Tiến bộ) [15].

Tóm lại

Phát triển EQ không phải là việc thay đổi ngay lập tức, mà là một quá trình rèn luyện liên tục. Khi bạn học cách kiểm soát cảm xúc, lắng nghe sâu sắc và phản hồi một cách thông minh, bạn sẽ không chỉ trở thành một nhà lãnh đạo tốt hơn mà còn xây dựng được một đội nhóm mạnh mẽ và gắn kết hơn.

III. Kết luận

Trong một thế giới không ngừng thay đổi, nơi mà khả năng lãnh đạo không chỉ được đánh giá qua trí tuệ (IQ) mà còn qua trí tuệ cảm xúc (EQ), những nhà lãnh đạo vĩ đại là những người biết cách quản lý cảm xúc bản thân, đồng cảm với người khác và truyền cảm hứng đến đội nhóm của mình.

Như Theodore Roosevelt từng nói:
“People don’t care how much you know until they know how much you care.”
(Mọi người không quan tâm bạn biết bao nhiêu, cho đến khi họ biết bạn quan tâm đến họ như thế nào) [16].

EQ không chỉ giúp nhà lãnh đạo tạo dựng lòng tin, tối ưu hóa sự hợp tác, mà còn nâng cao hiệu suất và giữ chân nhân tài trong tổ chức. Những người có EQ cao không né tránh xung đột, mà biết cách lắng nghe, điều hướng cảm xúc và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.

Để trở thành một nhà lãnh đạo xuất sắc, hãy bắt đầu rèn luyện EQ ngay hôm nay. Điều đó không chỉ giúp bạn phát triển bản thân, mà còn giúp bạn xây dựng một đội nhóm vững mạnh và dẫn dắt tổ chức đến thành công bền vững.

IV. Tài liệu tham khảo

[1] D. Goleman, Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ, Bantam Books, 1995.
[2] W. Bennis, On Becoming a Leader, Basic Books, 1989.
[3] P. Drucker, The Effective Executive: The Definitive Guide to Getting the Right Things Done, HarperBusiness, 1967.
[4] R. Branson, The Virgin Way: Everything I Know About Leadership, Portfolio, 2014.
[5] Dalai Lama, The Art of Happiness: A Handbook for Living, Riverhead Books, 1998.
[6] T. Roosevelt, Leadership in Times of Crisis, Penguin, 2003.

Nguồn: SmartSkills – Người viết: Đặng Thanh Tùng